اختلاف در امامت امام هادی علیه السلام

اختلاف در امامت امام هادی عیه السلام

پس از شهادت امام جواد عليه السّلام در سال 220، فرزندش امام هادى عليه السّلام كه هنوز بيش از شش سال نداشت، به امامت رسيد. از آنجا كه شيعيان به استثناى معدودى مشكل بلوغ امام درباره امام جواد عليه السّلام را پشت سر گذاشته بودند، در زمينه امامت امام هادى عليه السّلام ترديد خاصى براى بزرگان آنها به وجود نيامد. به نوشته شيخ مفيد و همچنين نوبختى، همه پيروان امام جواد عليه السّلام به استثناى افراد معدودى، به امامت امام هادى عليه السّلام گردن نهادند. آن عده معدود كه از قبول امامت حضرت هادى عليه السّلام سرباززدند، تنها براى مدّت كوتاهى به امامت موسى بن محمد (م 296) معروف به «موسى مبرقع» مدفون در قم ^«1» معتقد گرديدند؛ ليكن پس از مدّتى از امامت وى روى برتافتند و امامت امام هادى عليه السّلام را پذيرفتند. ^«2» سعد بن عبد اللّه بازگشت اين افراد به امام هادى عليه السّلام را، از آن روى مى‏داند كه خود موسى مبرقع از آنان بيزارى جست و از خود راند. ^«3»

از نظر طبرسى و ابن شهر آشوب، همين اجماع شيعيان به امامت امام هادى عليه السّلام دليل محكم و غير قابل ترديدى است بر صحّت امامت آن حضرت. ^«4» با اين حال، مرحوم كلينى و ديگران نصوص مربوط به امامت حضرتش را برشمرده‏اند و از پاره‏اى روايات چنين بر مى‏آيد كه امام جواد عليه السّلام هنگامى كه از طرف معتصم عباسى به‏ بغداد فرا خوانده شد- به دليل آن كه اين احضار را تهديدى براى خود تلقى نموده و احساس خطر كرده بود- امام هادى عليه السّلام را به جانشينى خود برگزيد. ^«5» حتى نصّ مكتوبى درباره امامت ايشان به جاى گذاشت تا پس از وى هيچ‏گونه ترديدى در اين خصوص باقى نماند. ^«6»

__________________________________________________

 (1). نك: رساله ميرزا حسين نورى درباره موسى مبرقع تحت عنوان «البدر المشعشع في احوال ذرّية موسى المبرقع» كه در آن از موسى مبرقع به شدّت دفاع كرده است.

 (2). فرق الشيعة، ص 91؛ الفصول المختاره، ص 257

 (3). المقالات و الفرق، ص 99

 (4). اعلام الورى، ص 333؛ مناقب ابن شهر آشوب، ج 2، ص 443؛ مسند الامام الهادى عليه السّلام، ص 20

(5). الكافى، ج 1، ص 323؛ بحار الأنوار، ج 50، ص 118

 (6). الكافى، ج 1، ص 325؛ نك: مسند الامام الهادى عليه السّلام، صص 20- 18

                        حيات فكرى و سياسى ائمه، جعفريان ،ص:501و502

توضیحات

سیره و فضائل

03 خرداد 1391

حجة الاسلام شیخ محمد کمالی

5491